Κεβέντο ι Βιλιέγκας, Φρανθίσκο ντε-

(Francisco de Quevedo y Villegas, Μαδρίτη 1580 – Βιλιανουέβα δε λος Ινφάντες 1645). Ισπανός συγγραφέας. Καταγόταν από οικογένεια ευγενών. Αρχικά μαθήτευσε σε ένα σχολείο ιησουιτών και ύστερα σπούδασε κλασική φιλολογία στο πανεπιστήμιο της Αλκαλά ντε Ενάρες και θεολογία στη Βαγιαδολίδ. Υπηρέτησε ως υπουργός των Οικονομικών στο βασίλειο της Νάπολης (που υπαγόταν τότε στην Ισπανία), όπου αντιβασιλιάς ήταν ο φίλος του, δούκας της Οσούνα. Αργότερα διορίστηκε γραμματέας του βασιλιά στην Αυλή. Υπέστη ποικίλες πολιτικές διώξεις αφενός εξαιτίας της δυσμένειας στην οποία είχε περιέλθει ο προστάτης του και αφετέρου λόγω ενός υπομνήματος κατά του βασιλιά το οποίο απέδωσαν σε αυτόν. Έμεινε τέσσερα χρόνια φυλακισμένος και πέθανε δύο χρόνια μετά την αποφυλάκισή του. Υπήρξε ίσως το πιο ρωμαλέο, ανήσυχο και περίπλοκο πνεύμα της ισπανικής λογοτεχνίας και μία από τις κύριες μορφές του ευρωπαϊκού μπαρόκ. Στη λογοτεχνία της εποχής του εκπροσώπησε την πτέρυγα του κονσεπτισμού (της τάσης που αναζητούσε πρωτότυπες συλλήψεις). Στο μεγάλο και αρκετά ποικίλο έργο του άφησε σαφέστατα ίχνη της οξείας ηθικής του ευαισθησίας, η οποία μπροστά στην κρίση των αξιών, στη διαφθορά των ηθών και στην πολιτική παρακμή (της βασιλείας του Φιλίππου Δ’) εκδηλωνόταν άλλοτε ως ανελέητη κριτική, άλλοτε ως επαναστατικό κήρυγμα και άλλοτε ως πίκρα και απογοήτευση. Ποιητής και οραματιστής υψηλής πνευματικής στάθμης –το ποιητικό του έργο δημοσιεύτηκε μετά τον θάνατό του στις συλλογές Ο ισπανικός Παρνασσός (1648) και Οι τρεις τελευταίες μούσες της Καστίλης (1670)–, ο Κ. αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στα σονέτα του. Ορισμένα από αυτά αναφέρονται σε θέματα θρησκευτικά, άλλα έχουν πολιτικούς στόχους και άλλα ερωτική έμπνευση· αξιόλογα είναι και τα σατιρικά του ποιήματα, για την ποικιλία των θεμάτων αλλά και για την τόλμη των ιδεών τους. Από τα πεζά του έργα ξεχωρίζουν το πικαρεσκικό μυθιστόρημα Η ιστορία της ζωής του Μπουσκόντουονομαζόμενου Ντον Πάμπλος (γραμμένο το 1603 και δημοσιευμένο το 1626), το οποίο, μέσα στα πλαίσια του λογοτεχνικού είδους, φτάνει στο ακραίο όριο της αναπαράστασης, με ωμό και γελοιογραφικό τρόπο, της ανθρώπινης αθλιότητας· και τα Όνειρα (1627), σειρά από θαυμάσιες ηθικοσατιρικές αφηγήσεις. Σε αυτό το έργο, γραμμένο κυρίως σε μορφή διαλόγου κατά το πρότυπο του Λουκιανού, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί το όνειρο και το όραμα ως μέσο για να κρίνει τα ελαττώματα, την υποκρισία και την ποταπότητα της ζωής του καιρού του. Τέλος, εκτός από ορισμένα κωμικά entremeses (ιντερμέδια), που μαρτυρούν το ενδιαφέρον του για το θέατρο, αξιοσημείωτα είναι τα πολιτικά του συγγράμματα, μεταξύ των οποίων η Πολιτική του θεού, κυβέρνηση του Χριστού και τυραννία του Σατανά (που γράφτηκε το 1617 και δημοσιεύτηκε το 1635) και η βιογραφία του Μάρκου Βρούτου (1644), όπου χαράζει μια αντιμακιαβελική και ιστορικο-χριστιανική πολιτική γραμμή. Η στωική φιλοσοφία του Σενέκα, που επηρέασε σημαντικά τον K., αποτελεί το υπόβαθρο και όσων έργων του έχουν χαρακτήρα ασκητικό και δογματικό –όπως Η πρόνοια του Θεού (1641) και Η ζωή του Αγίου Παύλου (1644)– και φιλοσοφικό –όπως Το λίκνο και το μνήμα (1635) και Οι4 μάστιγες του κόσμου και τα 4 φαντάσματα τηςζωής (δημοσιεύτηκε μετά τον θάνατό του, 1651)– όπου ο πεσιμισμός και η αρνητική αντίληψη της ζωής συγχωνεύονται στην ιδέα του θανάτου, θέμα κυρίαρχο στο έργο του Κ. Προμετωπίδα της α’ έκδοσης (1626) του μυθιστορήματός του Κεβέντο «Ιστορία της ζωής του Μπουσκόν, του λεγόμενου Ντον Πάμπλος». Ο Ισπανός συγγραφέας Φρανθίσκο ντε Κεβέντο, σε πίνακα του Βελάσκεθ.